سامانه «ستکاوا» تعدیل و یا افزایش قیمت بازار؟

قیمت‌گذاری دستوری یکی از چالش‌هایی است که مشکلات گسترده‌ای برای زنجیره تولید به وجودآورده. و ادامه این روند تولید را مختل و انگیزه را از فعالان این صنعت سلب می‌کند.

از آنجایی که فروش مرغ با قیمت مصوب در بستر سامانه «ستکاوا» انجام می‌شود. نارضایتی مرغداران از قیمت مصوب باعث فروش در بازار آزاد می‌شود. که افزایش قیمت برای مصرف کننده را به دنبال دارد.

فعالان این صنعت معتقدند تعدد سامانه‌های مختلف فضای تولید و فروش را برای تولیدکنندگان گوشت مرغ نابسامان کرده. و قوانین نادرست باعث ایجاد پرونده‌های تعزیراتی برای فعالان این حوزه شده‌است.

همچنین فعالان این صنعت از مشکلات ارزی که تولید را دچار مشکل کرده‌است گلایه دارند. و از آنجا که بخش قابل توجهی از قیمت مرغ مربوط به خوراک مصرفی آن بوده. لذا بخش اعظمی از چالش‌های تولید کنندگان به موضوعات ارزی و واردات کنجاله سویا و ذرت مرتبط است.

مشکلات ارزی تولیدکنندگان را با چه چالش‌هایی مواجه کرده‌است؟

عناصر مهم حوزه فعالیت شرکت‌های تولید مرغ به صورت صد درصد در اختیار دولت است. ۷۵ درصد از قیمت تمام شده یک کیلوگرم گوشت مرغ مربوط به خوراک بوده‌است. که عمدتا از کنجاله سویا و ذرت تشکیل شده‌است‌ و این اقلام از کشورهای دیگر وارد می‌شوند.

در گذشته ارز ترجیحی برای واردات اختصاص داده می‌شد اما در ابتدای دولت جدید این راهکار در روند «جراحی اقتصادی» دولت حذف‌شد.

قیمت ارز در بازار آزاد پیش از آزادسازی بین ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان بود. اما پس از گذشت چندین ماه دوباره نرخ ارز تغییر کرد. و مجددا همان شکاف سابق که بین قیمت ارز ترجیحی و ارز بازار آزاد وجودداشت، به وجودآمد.
در حال حاضر ارز ترجیحی که دولت برای واردات این کالا ها ارائه می کند گریبان‌گیر تولید کننده شده‌است.

اختلاف بسیار زیاد قیمت ارز که در بازار عرضه می‌شود با ارز ترجیحی به شکل چرخشی در قسمت‌های مختلف زنجیره تولید مرغ تاثیر می‌گذارد.

از طرفی با توجه به ارزی که شرکت‌های تولیدی دریافت می‌کنند. ارگان‌های نظارتی و امنیتی در بخش‌های مختلف تولید حضور دارند. بسیاری از تولید کننده‌ها با مشکلات تعزیراتی و برداشت‌های اشتباه مواجه شده‌اند و در مظان اتهام سو استفاده از این ارز تخصیصی قرار دارد. لذا بخش‌های مختلف صنعت طیور مدام با تعزیرات و دادگستری درگیر هستند.

قیمت گذاری دستوری تولیدکننده را با چه چالش هایی مواجه کرده است؟

دولت بر اساس ارز ترجیحی قیمت مرغ را تعیین و مصوب می کند. و در همین راستا سامانه هایی نظیر «ستکاوا» را راه اندازی کرده است که فروش مرغ باید در بستر این سامانه انجام شود. اما آن دسته از مرغداران که با مشکل کمبود کنجاله سویا و قیمت بالای جوجه یکروزه مواجه هستند نمی تواند گوشت مرغ را با قیمت مصوب عرضه کنند. و با نرخ آزاد به فروش می رسانند. در نهایت کشتارگاه هم به اجبار مرغ را با قیمت آزاد عرضه می کند. که گاها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از قیمت مصوب است.

این اختلافات باعث بروز مشکلاتی می شود که گلوگاه تولید است. و تولید کنندگان برای جبران این چالش ها حجم تولید را کاهش داده‌است. که این روند منجر به قطع ارتباط با مشتریان و کمبود محصول در بازار و افزایش قیمت می‌شود. در واقع قیمت گذاری دستوری مانعی برای دوام تولید کننده است.

همه زنجیره های تولید گوشت مرغ و کشتارگاه ها پرونده تعزیرات دارند. که این مسئله بیانگر این است که قوانین درستی در این بخش وجود ندارد. امیدواریم با پیگیری های لازم، سامانه هایی که سد راه تولید هستند حذف و یا اصلاح شوند. اگر قیمت‌گذاری دستوری برداشته شود قطعا تولید باعث تعادل بین عرضه و تقاضا می‌شود.